Mersin'de son aylarda yüksek oranda artan ve vatandaşların şikayetlerine neden olan su fiyatlarında indirime gidildi. MESKİ Genel Kurulunda, yönetimin kademeli tarifelerde aldığı indirim kararı, Cumhur İttifakının itirazları ve uzun tartışmalar sonucunda, yeni şekliyle kabul edildi. Atıksu bedeli de yüzde 50'den yüzde 45'e çekilirken, bakım bedeli tamamen kaldırıldı.

Mersin Büyükşehir Belediyesi Mersin Su ve Kanalizasyon İdaresi (MESKİ) Genel Müdürlüğü Olağan Genel Kurul Toplantısı, Büyükşehir belediye başkanı Vahap Seçer başkanlığında yapıldı. Kongre ve sergi Sarayında gerçekleştirilen toplantıda 8 madde görüşüldü. Toplantıya, kademeli su tarifelerinde yapılması planlanan indirim ile katılım payı damga vurdu.

“Pandemi sürecinde meskenlerde su tüketimi yüzde 15 arttı”

MESKİ Genel Kurulunda, Yönetim Kurulu tarafından 2020 Yılı Su Ücret Tarifesinde belirlenen kademe aralıklarında, su bedellerini indirecek düzenleme ile atıksu bedelinde yapılması planlanan indirim ve bakım bedelinin kaldırılması teklifi, genel kurul üyelerinin görüşüne sunuldu.

Teklifle ilgili açıklama yapan Başkan Seçer, pandemi nedeniyle vatandaşların evde kalma sürelerinin uzamasının su tüketimini de arttırdığına dikkat çekerek, 3 aylık bu süreçte meskenlerde ortalama olarak yüzde 15 civarında su tüketimi artışı olduğuna işaret etti. Seçer, “Bu artış, bazı meskenlerde yüzde 3-5'tir. Ama bazılarında su tüketiminde yüzde 40-50'ye varan artışlar oldu. Bu bizim tahakkuklarımızda da görülüyor. Tahakkuklarımızda yaklaşık olarak yüzde 28'lik artış söz konusu oldu. Tahakkuk yapıldı ama parlamentonun çıkarttığı bir dizi önlem içerisinde yer alan su bedellerinin ödenmesinin 3 ay ertelenmesi konusu bizim meclisimize de geldi ve biz mart-nisan-mayıs faturaları için 3 ay ödemeleri herhangi bir fiyat farkına maruz bırakmadan erteleme kararı aldık. Dolayısıyla bi da bizim tahsilatlarımızı sıkıntıya soktu. Ama kamuoyunda ortaya çıkan yüksek faturalar çok önemli itirazlara, şikayetlere neden oldu. Haziran ayıyla pandemi kaynaklı su tüketimi bir miktar azaldı ama bu kez de mevsimsel artışlar oldu. Şikayetler hala devam ediyor” dedi.

“Yeni düzenlemeyle kurumumuzun aylık gelir kaybı 7 milyon lira”

Vatandaşların, mağdur olduklarını dile getirerek bu konuda düzenleme istediklerini belirten Seçer, “Başkan olarak bu taleplere ve şikayetlere kayıtsız kalmam mümkün değildi. İdareyle görüştüm, çünkü biz tarifeleri 2019 Kasım ayında karara bağladık. Yaptığımız çalışmalarda, gerçekleştireceğimiz düzenlemelerden kaynaklı gelir azalmasının yerine koyabileceğimiz tasarruf, kaçak-kayıp oranının azalması, farklı harcamaları kısmak gibi bazı tedbirler de aldık. Çünkü bu yaptığımız. Kalan süre içerisinde yaklaşık olarak 35-40 milyon lira bir gelir kaybına sebep olacak. Bütçemiz bu anlamda da sapma gösterecek. Onu alacağımız farklı yöntemlerle dengelemeyi düşünüyoruz” diye konuştu.

“Uygulanabilir bir durum değil, çünkü bu bir mali konu”

Bu konuyla ilgili Cumhur İttifakı grup sözcüleri ile Plan ve Bütçe Komisyonu üyeleriyle birlikte toplantı yaptıklarını anlatan Seçer, toplantıda kesin olmamakla beraber bir ön mutabakat sağlandığını, ancak daha sonra farklı bir kararın kendisine bildirildiğini kaydetti. Seçer, “Bu, benim için uygulanabilir bir durum değil, çünkü bu bir mali konu. Yeni yaptığımız düzenlemelerde bazı hesaplamalar yaparak, mali dengemizi en az şekilde bozacak, bozduğu miktar kadar yerine koyabileceğimiz tedbirleri de düşünerek biz bir çalışma yapmıştık. Bunu da Yönetim Kurulu kararı olarak sizlerin takdirine getirdik” ifadelerini kullandı.

“Kümülatifte ortalama olarak yüzde 17'ye tekabül eden bir indirim söz konusu”

Daha sonra hazırladıkları yeni düzenlemeyi paylaşan Seçer, şunları söyledi:

“Daha önce 0-10 metreküp 1. kademe tarifeyi 0-12 metreküpe, 11-20 metreküp olan 2. kademe tarifeyi 13-25 metreküpe çıkardık. Yine meskenlerde daha önce 21-75 metreküp olan 3. Kademe uygulamasını 26-75 metreküp aralığına çıkardık ve 4. kademe 76 metreküp ve üzerini olduğu gibi bıraktık. Mut ilçesi özelinde kademe aralığının 1. kademe 0-25 metreküp, 2. kademe 26-75 metreküp, 3. kademe 76 metreküp ve üzeri şeklinde değiştirdik.”

Diğer taraftan yüzde 50 oranında alınan atıksu vergisini yüzde 45'e çektiklerini ifade eden Seçer, “Yine su satış tarifesi üzerinden 1 metreküp su bedeli kadar bakım ücreti alınıyordu, sabit bir ücret. Bizim bunu yapma nedenimiz ekstra bir gelir getirmesi amacını gütmedik. Arıza ve bakım durumlarında vatandaşların bürokratik süre kayıplarını ortadan kaldırmak için yaptık. Biz bu bedeli seyyanen toplayalım ve herhangi bir arızası olan vatandaş bize müracaat ettiğinde direk müdahale edelim diye yaptık. Ama sizler de kalkmasını istediniz, vatandaşlar da bu yönde görüşlerini dile getirdi; biz de bunun kalkması yönünde bir düzenleme yaptık. bu düzenlemelerle birlikte daha önce 10 metreküp su kullanan bir abonemiz bize güncel cari fiyatla 66,71 lira fatura bedeli ödüyordu. Şu anki düzenlemeyle bu rakam 59,20 liraya düştü. Yani yüzde 12'lik düşüş. 12 metreküp su kullanan ve 89,70 lira fatura ödeyen vatandaşım 71,04 lira ödeyecek. Burada da yüzde 19,23 indirim söz konusu. 15 metreküp su kullanan bir vatandaşım daha önce 111,67 lira fatura öderken, şimdi 97,16 lira ödeyecek. 25 metreküp su kullanan vatandaşım 222,91 lira bedel öderken, bu indirimlerden sonra 184,23 lira ödeyecek. 30 metreküp su kullanan 289,20 lira bedel öderken, şimdi 248,36 lira ödeyecek. Burada da yaklaşık yüzde 16,44 indirim var. Kümülatifte ortalama olarak yüzde 17'ye tekabül eden bir indirim söz konusu” dedi.

Cumhur İttifakı daha fazla indirim istedi

Seçer'in konuşmasının ardından söz alan MHP'li Meclis Üyesi Mehmet Topkara ise 9 ay sonra konunun gündeme getirilmesi dolayısıyla teşekkür etti. Yaptıkları toplantıda mutabık kaldıkları tek konunun bakım ücretinin alınmaması olduğunu belirten Topkara, Mut'ta yapılan düzenlemenin Bozyazı'da da yapılmasını istediklerini söyledi. Cumhur İttifakı olarak tarife bedellerinde yapılmasını istedikleri düzenlemeye ilişkin de bilgi veren Topkara, “Verdiğimiz fikir veya öneriler kabul görmüyor. Getirdiğiniz teklifte keşke bizim bazı önerilerimize de yer verebilseydiniz. Birkaç rakam da bizim vatandaş lehine istediğimiz yönde olabilseydi. Kademeler konusunda Cumhur İttifakı olarak, ilk kademe 0-15 metreküp, 2. kademe 16-35 metreküp, 3. kademe 36-100 metreküp, 4. kademe 101 ve üzeri olsun diyoruz” şeklinde konuştu.

“Vatandaşa doğruyu söylemedik”

Atıksu konusunda ise vatandaşa doğruyu söylemediklerini vurgulayan Topkara, “Biz vatandaşa ‘suya zam yapmadık' diyoruz. Ham fiyat üzerinden doğru, TEFE, TÜFE oranında her ay zam yapılıyor zaten ama bir abone 0-10 ton su kullanıyorsa 10 ton suda 1 ton su bakım bedeli alıyorsak, bu yüzde 10'a tekabül eder. Aldığımız bu karar yüzde 10 zam demektir. Köylerden mahalleye dönüşen yerlerde 2018 ve 2019 meclis kararlarında ve uygulamalarında atıksu bedeli yüzde 15'ken, 2020'de sizin başkanlığınızdaki bu mecliste biz bu tarifeleri 0,15'ten 0,50'ye getirdik. Yani yüzde 35'lik artış yaptık. Ham suya yüzde 35'lik artış demek, yüzde 17,5 artış demektir. Yine kanalizasyonu olan ya da olmayıp da mahalleye dönüşen yerlerde atıksu bedelimiz merkezler de dahil yüzde 45'ti, bunları yüzde 50'ye yükselttik. Buradan da bir oran zam olarak vatandaşımıza yansıdı. ‘Bu zam nereden geldi, biz zam yapmadık' derken biz vatandaşa doğru söylemiyoruz. Kademeleri değiştirerek, atıksu bedellerini değiştirerek, bakım ücreti altında 1 ton su alarak biz bu zamları vatandaşa zaten yapmış olduk. Bizim önerimiz, atıksu bedelleri de şebekesi olan yerlerde yüzde 40'a, şebekesi olmayan yerlerde yüzde 15'e düşürmeyi teklif ediyoruz” diye konuştu.

“Hiçbir belediye başkanı fahiş fiyatla su satar mı?”

Tartışmaların ardından yeniden konuşan Başkan Seçer, söz konusu tarifelerin meclis üyelerinin desteğiyle geçtiğini anımsattı. Bu değişikliği yapmanın idari bir karar olduğunu kaydeden Seçer, “Pandemi süreci yaşanmasaydı fiyatlarda bir düzenleme düşünmüyorduk. 2017'den 2019'a kadar su tarifelerinde bir değişiklik yapılmamış. Ancak, 2017 ile 2019 Kasım'ı arasında yüzde 54'lük bir girdi maliyetinde artış var. O günden bugüne kadar da artışlar devam ediyor. Pandemi sürecinin neden olduğu bir olumsuzluk olmasa MESKİ böyle bir karar almayacaktı. Mümkün olan en ucuz suyu içirmemiz lazım. Ama benim yatırımları da yapmam gerekiyor. 13 ilçede yatırım var. Bunun kaynağını bulmam lazım. Ben isterim ki, hiç kademe olmasın ama bu mümkün değil. ‘Ben böyle istiyorum' diye popülist kararlar alamam. Bu kademeleri koymak, en makul şekilde yapmak durumundayız. Biz fiyatlarda çok astronomik bir değişiklik yapmadık. Yüzde 10'luk bir düzenlemeden sonra, yani eksiye giden bir düzenleme yaptık, bir indirime gittik. 1 Ocak itibariyle de yeni düzenlemeyle yüzde 10 değişikliğe gittik. Her 100 abonemizden 71'i 0-10 metreküp su kullanıyor. Pandemi sürecinde bu rakam yüzde 65'e düştü. 10 metreküp üzerinde su kullananların etkilendikleri zam oranı yüzde 9'dur. Kademeleri suda tasarruf amacıyla yapıyoruz. Bakım bedeli, bu bir zam değildir. Bakım bedeli kaldırılacak şimdi. Hiçbir belediye başkanı fahiş fiyatla su satar mı? Ben niye vatandaşımla karşı karşıya geleyim? Ama ben bu kuruluşu da yürütmek zorundayım. Ben bunları nereden yapacağım? Bundan sonra kaçak kayıp konusunda hiç taviz vermeyeceğiz. Biz sizinle restleşme, ayar verme gibi bir düşüncemiz asla yok. Yaptığımız hesaplarla geldim size. Bunu beraber yaptık. Biz bunu beraber yapıyoruz. Takdirlerinize sunuyorum. Bu bir yönetim kurulu kararı. Bu benim maliyetimi etkileyecek bir durum. Komisyonda aynı şeylerin tartışılmasını uygun bulmam. Yasalar açık. Benim bütçemi azaltacak. İdaremin bu gemiyi yıl sonuna kadar karaya oturmadan götürebilmesi için bu düzenlemenin dışına çıkması sıkıntıdır” ifadelerini kullandı.

Yeni düzenlemeyle indirim oranı arttı

Seçer, uzun tartışmaların ardından teklifin müzakere edilmesi için toplantıya ara verdi. Seçer, aranın ardından yeni kararı şöyle açıkladı:

“Tarifelerde yapılan değişikliklerle ilgili Cumhur İttifakı ve diğer meclis üyeleriyle yeniden görüştük ve ilave bir düzenleme yaptık. Yeni yaptığımız düzenlemeyle 1. kademeyi 0-15 metreküpe, 2. kademeyi 16-30 metreküpe, 3. kademeyi 31-75 metreküpe çıkarıyoruz. 4. Kademeyi de 76 metreküp ve üzeri yapıyoruz. Bozyazı'ya da buna ilave ediyoruz. Atıksu bedelini yüzde 45 olarak alıyoruz. Bakım ücretini ortadan kaldırıyoruz” dedi.

Emeği geçenlere teşekkür eden Seçer, daha sonra yeni düzenlemeyi genel kurul üyelerinin oylarına sundu. Teklif, oy birliğiyle kabul edildi.