Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 37 No’lu Enerji Üretim ve Ticareti Meslek Komitesi Başkanı Eşref Akdoğan, güneş enerjisi sektöründe en büyük sorunun, üretilen enerjiyi ulusal şebekeye bağlayacak trafoların yetersizliği olduğunu belirterek, bu alandaki yatırımların artması adına gerekli lobi çalışmalarına ağırlık vereceklerini söyledi.

Akdoğan, sektörün sorunlarıyla ilgili yaptığı açıklamada, Türkiye’nin en büyük cari açık kaynağının enerji olduğuna dikkat çekerek, "Maalesef enerjide dışa bağımlı bir ülkeyiz. Belki bu bağımlılığımızı kaldırmada yetersiz kalacaktır ama sınırsız ve ücretsiz bir kaynak olan güneşe yatırımın önünün açılması halinde bu açığımızın giderilmesine önemli katkılar sağlanabileceğine inanıyorum” dedi.

Mevcut durumda Türkiye’de özellikle Akdeniz, Doğu ve Güneydoğu Anadolu’da ciddi bir güneş potansiyeli bulunduğuna dikkat çeken Akdoğan, bu alanda yatırım için arazi ve yatırımcı bulunmasına rağmen EPDK’nın enerjiyi şebekeye aktaracak bağlantı noktası bulunmaması nedeniyle lisans vermemesinin sıkıntısını yaşadıklarını söyledi. Gelişen, büyüyen Türkiye’de enerjiye ihtiyacın her geçen gün daha fazla arttığını vurgulayan Akdoğan, “Mevcut bağlantı sayısı en az iki kat artırılması gerekiyor. Bu alandaki talep 10 birimse, talebin güvenilir karışlanması için üretimin 12-13 birim olması gerekiyor. Oysa çok daha düşük. Hızla büyüyen ülkemizin enerji ihtiyacının karşılanması için acil çözüm bekliyoruz” diye konuştu.

Bugün güneşli gün sayısı Türkiye’nin 3’te 1’i olmasına rağmen Almanya ve İngiltere’de dahi güneş enerjisine yatırımlarda ciddi kolaylıklar sağlandığına dikkat çeken Akdoğan, Enerji Bakanlığı’nın bu konuya daha hassas ve çözümcül yaklaşması adına komite olarak gerekli lobi faaliyetlerini artırmayı planladıklarını belirtti.

“Yabancı kredi kullanımının önü açılmalı”

Güneş enerji sektöründe yatırım noktasında bir takım iyileştirmeler yapılması gerektiğine de değinen Akdoğan, “2 Mayıs itibariyle devlet yabancı kredi kullanımının önünü kapattı. Bu da sektördeki bir diğer önemli sorun haline geldi. Bu durumun özellikle bizim sektörümüz açısından vakit kaybedilmeden gözden geçirilmesi gerektiğine inanıyoruz” değerlendirmesini yaptı.

Akdoğan devletin lisanssız elektrik üretimine yönelik döviz ile kredi kullanımını kaldırması nedeniyle birçok firmanın zor durumda kaldığını belirterek, devletin biran önce dövizle kredi kullanımının önünü açması gerektiğini söyledi. Devletin 1 megavatlık lisanssız üretime izin vermesinin ve 13.3 cent üzerinden alım fiyatı belirlemesinin ardından birçok yatırımcının sektöre girdiğini anlatan Akdoğan, firmaların bu yatırımların bir kısmını TL üzerinden bir kısmını da döviz kredileri ile finanse ettiğini anlattı.

Yatırımcıların sürekli yeni yatırımlar yapmasına rağmen devletin birçok noktada karar değiştirdiğine dikkat çeken Akdoğan, sektörle ilgili önce panel kısıtlaması geldiğini, akabinde yabancı yatırım teşviklerinin kaldırıldığını, daha sonra da yerli montajı desteklemek adına gözetim vergisi gelmesinden dolayı yurt dışından panel getiremez olduklarını kaydetti.

“Sektör adeta kilitlendi”

Şu an sektörün adeta kilitlendiğine dikkat çeken Akdoğan, birçok firmanın iflas aşamasına geldiğini, sektörde sürekli yeni iflaslar duymaya başladıklarını söyleyerek, “Firmalar şu an döviz kredisi kullanamıyorlar ve bu yüzden zor durumdalar” değerlendirmesini yaptı. Devletin kuralları baştan belirlemesi ve süreç devam ederken kural değişikliğine gitmemesi gerektiğini vurgulayan Akdoğan, mayıs ayından bu yana hiçbir şekilde kredi kullanamadıklarını, TL kredi faizlerinin yüzde 20-22’lere çıktığını ve tüm yatırımların durduğunu söyledi.

Son olarak mutfak tüpü satışlarına değinen Akdoğan, bu alanda da denetimsiz satışlar gerçekleştirildiğini bildirdi. Riskli bir sektör olması ve son dönemlerde artan terör olaylarında sıkça kullanılması nedeniyle çok sayıda denetim yapılmasına rağmen denetimsiz satışların önüne geçilemediğini ifade eden Akdoğan, “Bu noktada kaçak tüplerin toplatılması yerine cezaların artırılması daha etkili olacaktır. Hatta cezaların ana dağıtım firmalarına verilmesi etkiyi artıracaktır” şeklendi konuştu.