Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü Müdürü Cengiz Türkay, enstitüde turunçgil çeşitleri üzerine AR-GE çalışması yürüten araştırmacıların birisi geççi diğeri ise çekirdeksizlik özelliklerine sahip 2 yerli ve milli mandarin çeşidi geliştirdiklerini, bu çeşitleri ise tescile hazırladıklarını söyledi.

Tarım ve Orman Bakanlığı, Tarımsal Araştırmalar Genel Müdürlüğüne (TAGEM) bağlı Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü daha önce tescil ettirdiği 2 mandarin çeşidine 2 yeni çeşidi daha ekledi. Islah çalışmalarında geliştirilen yeni çeşitlerden birinde mandarinde bulunan çekirdek sayısı 7'den 3'e düşürüldü. Geççi özelliğe sahip çeşitte ise ocak ayında tamamlanan hasadı 2 ay daha uzatacak, hasadın mart ayı sonuna kadar devamını sağlayacak.

Daha önce "Toros Kırmızısı" ile "Sarıca" adlı 2 çeşidi tescil ettirerek çiftçilerin hizmetine sunduklarını belirten Türkay, Türk tarımına yerli ve milli çeşitler kazandırarak, dünya pazarında üstünlük sağlamayı amaçladıklarını dile getirerek, "Tarım ve Orman Bakanlığına bağlı turunçgil ıslahı yapan 2 enstitüden birisiyiz. Antalya'da Batı Akdeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü ve Mersin'de içerisinde bulunduğumuz Alata Bahçe Kültürleri Araştırma Enstitüsü turunçgil ıslahı konusunda çalışıyor. Şu anda Alata'da mandarin üzerine konuşacak olursak 2 çeşit tescil ettirdik. 2 tane de çeşit adayımız var. Bu çeşit adaylarımızın şubatta tescille ilgili başvurusunu tamamlıyoruz" dedi.

"Yeni çeşitler pazar üstünlüğü kazandıracak"

Yeni çeşitlerin dünya pazarında üstünlük sağlayacak özelliklere sahip olduğunu anlatan Türkay, "Çeşidimizin bir tanesinde çekirdek sayısı düşük. Diğeri de geççi bir çeşit. Mandarin sezonu genellikle ocak ayının sonuna doğru biter. Fakat geççi çeşidimiz mart ayının sonuna kadar dalında kalabiliyor. Dolayısıyla üretim sezonunu 2 ay uzatıyor. Hem yurt içi piyasalarda hem de uluslar arası piyasalarda bu 2 aylık boşluk dönemi kendi yerli ve milli çeşitlerimizle beraber kapatmayı ve üreticilerimize bir katma değer oluşturmayı hedefliyoruz" diye konuştu.

"Dünya pazarına yerli ve milli çeşitlerle kazandırıyoruz"

Enstitünün ıslah ve genetik bölümü turunçgil araştırmaları birimi uzmanlarından ziraat mühendisi Dr. Deniz Sanal da yaklaşık 15 yıldır turunçgilde yeni çeşit geliştirme üzerine pek çok araştırma yapıldığına dikkat çekti.

Dr. Sanal, "Bu araştırmalarımızın meyvesi olarak tüm Türkiye'ye duyurduğumuz çekirdeksiz limonlarımız büyük bir popülarite kazandı. Özel sektöre üretim amacıyla hakları devredildi. Bununla birlikte son 10 yıldır dünya pazarında herkesin ilk aklına gelen turunçgil denilince portakal ve limon oluyor. Ama son 10 yıldır dünya pazarında özellikle mandarinler çok büyük ilgi görmekte. Özellikle küçük çocukların ve gençlerin daha çok tercih ettiği turunçgil çeşidi olarak mandarinler büyük bir popülarite kazanmıştır. Biz de dünya pazarındaki bu dinamikleri kurum olarak elimizde tutmak amacıyla ve özellikle dünya pazarlarına yerli ve milli çeşit sokabilmek için araştırmalar yapmaya devam ediyoruz" dedi.

"Çekirdeksizlik kilit bir özellik"

"Araştırmalarımızın perspektifini bu anlamda limon ve portakaldan biraz daha mandarine doğru yönelttik" diyen Dr. Sanal, "Bu anlamda da geççilik, erkencilik üstün kalite özellikleri içeren ve özellikle de dünya pazarında da şuan kilit bir özellik olan çekirdeksizlik üzerine pek çok çalışma yapmaya devam ediyoruz. Bu alanda perspektifimizi çizdik. Bununla birlikte son 5 yıldır yapmakta olduğumuz birtakım ıslah çalışmaları sonucunda da yeni 2 tane mandarin çeşidimizi biz tüketiciyle ve üreticilerimizle buluşturma hedefliyoruz" şeklinde konuştu.