MTSO Mühendislik ve Mimarlık Komitesi Başkanı Enver Küçükalıç, sektördeki daralmanın; ekonomik daralma yanında sektörel bazda plansız hareket etmekten kaynaklandığını belirterek, bu plansızlığın konut stoklarını artırdığını söyledi.

Küçükalıç, “Türkiye genelinde yapı kullanma izni alınmış 5 milyonun üzerinde konut var. Doğru bir planlama yapılsaydı bugün yaşanan sıkıntılar bu boyutlara ulaşmayacaktı” dedi.

Mersin Ticaret ve Sanayi Odası (MTSO) 15 Nolu Mühendislik ve Mimarlık Meslek Komitesi Başkanı Küçükalıç, bir açıklama yaparak, sektörde yaşanan sorunlar ve komite çalışmaları hakkında bilgiler verdi.

“Doğru bir planlama yapılsaydı bugün yaşanan sıkıntılar bu boyutlara ulaşmayacaktı”

Son dönemlerde sektörde yaşanan daralmaya dikkat çeken Küçükalıç, bunda ülke genelinde yaşanan ekonomik daralma kadar, bugüne kadar sektörel bazda plansız hareket etmenin de önemli rol oynadığını belirtti. Planlama yapılmadan, konut gereksinimi ortaya çıkarılmadan, nüfusun 5-10-20 yıllık artışları göz önünde bulundurulmadan hareket edildiğini kaydeden Küçükalıç, “Mevcut durumda belli bir miktar geliri olan herkesin sektöre adım atması stokları artırdı. Eğer doğru bir planlama yapılsaydı belki de 10 yıllık süreçte 100 tane konut yerine 10 konut üretilecek ve bugün yaşanan sıkıntılar bu boyutlara ulaşmayacaktı” dedi.

Bugün sıkıntıların azaltılıp, daha sağlam adımlar atılması için mutlaka planlama yapılmasını istediklerini vurgulayan Küçükalıç, özellikle yerel yönetimlerden destek beklediklerinin altını çizdi.

Türkiye genelinde yapı kullanma izni alınmış 5 milyonun üzerinde konut bulunduğuna işaret eden Küçükalıç, Mersin'de de oldukça fazla stok bulunduğunu söyledi. “Hiç konut yapılmasa dahi stokların 3-5 yılda eriyebileceğini tahmin ediyoruz” diyen Küçükalıç, bu stokların eritilmesi adına yapılabilecek küçük desteklerin de önemli olduğunu ifade etti.

“Konut kredi faizlerinin yüzde 1'in altına düşmesi piyasaları rahatlatır”

Konut satışlarında özellikle banka kredilerinin önemli rol oynadığını belirten Küçükalıç, mevcut durumuyla kredi faizlerinin yüksek olmasının konut satışlarını olumsuz etkilediğini, hatta sıfırlandığını dile getirdi. Küçükalıç, “Satış olmadığı gibi mevcut inşaat firmaları da yeni inşaata başlamıyor. Bu durum zincirleme olarak tüm sektöre etki ediyor. Malzemecisinden ustasına inşaatı ilgilendiren alanların tümünde durgunluk yaşanıyor” diye konuştu.

Konut fiyatları yarı yarıya düşmesine rağmen ilgi görmediğine dikkat çeken Küçükalıç, “Günümüzde artık gayrimenkul yatırım aracı olarak görülmüyor, çünkü fiyatları neredeyse yarı yarıya düştü. Bu da fiyatlara doğrudan yansıyor. Yatırım olarak değil, ihtiyaç için almak isteyenler ise yeterli mali kaynağa ulaşamıyor, çünkü konut kredi faiz oranları oldukça yüksek. Mevcut durumda kredi faizleri yüzde 2 civarında. Bunun yüzde 1'in altına düşmesinin piyasaları biraz olsun rahatlatabileceğini tahmin ediyoruz” ifadelerini kullandı.

KDV indirimlerinin de sektörü rahatlatabileceğini kaydeden Küçükalıç, daire satışlarındaki KDV indirimlerinin devam etmesini talep ettiklerini, bu uygulamanın uzun soluklu olmasının uzun vadede satışları destekleyici bir etki yapabileceğini belirtti. Küçükalıç, tapu alım satımlarında devletin aldığı harçlardaki indirimlerin de devamlı hale gelmesinin sektörü rahatlatacağına inandıklarını söyledi.

“Müteahhitlikte yönetmelik uygulanmalı”

Sektörde kalite konusuna da değinen Küçükalıç, her önüne gelenin, maddi gücü olan kişinin müteahhit olmasının önüne geçilmesi gerektiğini vurguladı. Bu durumun bir taraftan inşaat kalitesini artırırken diğer taraftan stok artışının önüne geçeceğini belirten Küçükalıç, konuyla ilgili bir yönetmeliğin çıktığını, Resmi Gazetede yayımlandığını ancak henüz tam olarak uygulamaya geçmemiş olmasının sıkıntılarının sürdüğünü söyledi. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından yapı müteahhitliği yapmak için gerekli şartların yönetmelikle belirlendiğini kaydeden Küçükalıç, şu bilgileri verdi:

“Bu yönetmelikle müteahhitlik yapma şartları kapsamlı şekilde duyuruldu. Yönetmeliğin amacı; plan, fen, sanat, sağlık, çevre şartlarına ve standartlarına uygun yapı inşa edilmesine yönelik yapım faaliyet ve süreçlerinin takibinin sağlanması, yapı müteahhitlerinin ekonomik, mali, mesleki ve teknik yeterliliklerine göre sınıflandırılarak yetki belgesi numarası verilmesi, kayıtlarının tutulmasıydı. Yönetmelik, yapı ruhsatına tabi her türlü yapım işinde yapı müteahhitliğini üstlenecek olan gerçek ve tüzel kişiyi kapsıyordu. Oldukça güzel amaçlarla yola çıkıldı ancak bugün halen bu yönetmeliğin tam olarak uygulandığı söylenemez. Halen mesleki ve teknik yeterlilik arandığı, müteahhitlerin ekonomik ve mali yeterliliklerinin tam olarak gözetildiği söylenemez. Bu da çeşitli riskleri ve sıkıntıları beraberinde getiriyor.”

“Eğitimde nicelik değil, nitelik önemli”

Mühendislik ve mimarlık sektörüne yönelik de sıkıntılar yaşandığını ifade eden Küçükalıç, mühendislik, mimarlık ve şehir planlama disiplinlerinin planlanarak okul açılması, fazla olan bölümlerin ise kapatılarak eğitimin kalitesinin artırılması gerektiğini söyledi. İşsizliğin temelinde yatan nedenlerden birisinin de eğitimde planlama yapılmamasından kaynaklandığını kaydeden Küçükalıç, eğitim kurumu arttıkça yetkin öğretim elemanı bulmanın da zorlaştığını, bu durumun eğitimin kalitesini de düşürdüğünü vurguladı. Mimarlığın bir sanat dalı olduğunu ve geçmişte mevcut üniversitelerde bu sanatın farklı ekollerinin hakim olduğunu hatırlatan Küçakalıç, “Bugün ise maalesef lise seviyesinde eğitim veriliyor. Önemli olan nicelik değil, nitelik olduğunu düşünüyoruz. Eğitimlerin standart bir seviyeye getirilmesi de sektörün kalitesini artıracaktır” değerlendirmesini yaptı.

“Yapı denetimde istediğimiz sonucu aldık”

Yapı denetim firmalarının seçimi noktasında yaşanan gelişmeleri de değerlendiren Enver Küçükalıç, bu alanda istedikleri sonuca ulaştıklarını söyledi. Yapı denetim firmalarını geçmiş dönemde müteahhitlerin kendilerinin seçtiğini hatırlatan Küçükalıç, “Kendi denetimcilerini kendilerinin seçmesini hiçbir zaman doğru bulmadık. Komitemizin bu konuda verdiği önergeler dikkate alındı ve artık yapı denetim firmaları çevre ve şehircilik il müdürlükleri tarafından görevlendiriliyor. Bu uygulama ile yapı kontrollerinin kalitesi artacak” dedi.

“1/1000'lik planlar süratle yapılmalı”

Değerlendirmelerini kentin nazım imar planına değinerek tamamlayan Enver Küçükalıç, şunları söyledi:

“Mersin merkez dört ilçenin 1/5000'lik nazım imar planı tamamlandı. Bu planların 1/1000 ölçekli uygulamaları yapılmalı. Bu uygulama imar planının hayata geçirilmesi ile depo, antrepo, lojistik, sanayi, turizm, iş merkezi, konut gibi alanlar yatırımlara açılacaktır. Projeci teknik elemanların sağlıklı proje üretebilmeleri için uygulama imar planları Mersin Büyükşehir Belediyesi koordinasyonunda ilçe belediyelerince süratle yapılmalıdır. Bu koordinasyon ilçelerce üretilen planların bütüncül ve eşitlikçi olmasını sağlayacaktır.”