Dünyayı etkisi altına alan Korona Virüs salgını sadece beden sağlığımızı değil, ruh sağlığımızı da derinden etkiliyor. Yaşadığımız bu zor günlerde ruh sağlığımızı nasıl koruyacağız?

Çin’in Wuhan kentinde ortaya çıkan ve tüm dünyayı etkisi altına alan COVİD-19 salgını, beden sağlığımızı etkilediği kadar, ruh sağlığımızı da etkiliyor. Salgın birçok insanda korku, kaygı ve endişe yaratıyor.

Kaygının, tehlikeli olabilecek ya da tehdit oluşturan durumlarda hissedilen bir duygu olduğunu söyleyen Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Psikiyatri Anabilim Dalı Öğretim Üyesi Prof. Dr. Aylin Ertekin Yazıcı, kaygının, önlem almamız açısından hissedilmesi gereken bir duygu olduğuna vurgu yaparak, “Ancak gerektiğinden fazla kaygılanıp panik yapmak da sıkıntılı bir sürece sebep oluyor. Sürekli medyadan salgın haberlerini takip etmek kaygıyı çok arttırıyor. Kişi her söyleneni yapmaya çalışıyor, sirke ya da çamaşır suyu ile her şeyi silmeye, hastalık belirtisi olmamasına rağmen evin içinde bile sürekli maske takmaya, aldığı sebzeleri deterjanla yıkamaya kalkıyor.” diye konuştu.

“Ne Azı Ne De Fazlası Doğru Değil”

Şu anda gerçek bir tehditle karşı karşıya olduğumuza değinen Yazıcı, önlemlerimizi almak zorunda olduğumuzu belirterek, “Ama bunlar bu konuda uzman kişilerin önerdiği öneriler olmalı daha farklısı değil. Mutlaka uyulması gereken kurallar: Evden çıkmamak, çıkmak zorundaysak mutlaka sosyal mesafeyi korumak, el sıkışma, sarılma gibi alışkanlıklarımızı yapmamak, ellerimizi sabun ile 20 saniye sık sık yıkamak, dışarı çıkmışsak eve gelince mutlaka ellerimiz yıkayıp, kıyafetlerimizi değiştirmek, dışarıda giydiğimiz kıyafetleri normal deterjan ile yıkanabiliyorsa yıkamak, yıkanamıyorsa dışarıya asıp havalandırmak, ateş, öksürük gibi belirtiler varsa mutlaka maske takarak bir sağlık kurumuna başvurmak ve doktorların önerilerine kesinlikle uymak, öksürürken ya da hapşururken ağzımızı mendil ya da dirseğimizin iç tarafıyla kapatmak, ellerimizle yüzümüze dokunmamak, evi sık sık havalandırmak, dengeli beslenmek ve düzenli uyumak. Bunlar bireysel olarak uymamız gereken kurallar. Ne azı ne de fazlası doğru değil.” dedi. 

“Çevremizi Riske Atmamalıyız”

Bu gibi zamanlarda mevcut durumun tehlikesini inkar ederek, ‘Bana bir şey olmaz’ diyen bireylerin de olabileceğini söyleyen Yazıcı, ‘’Bu gibi düşünceler ile kaygıyı hiç hissetmemek de sorun. Böyle düşünen ve kaygılanmayan birinin gerekli önlemleri almaması hem kendini hem de çevresindeki insanları riske atar.” ifadelerini kullandı.

“Sürekli Olarak Salgını Düşünmemeliyiz”

Sürekli olarak tehdit altında hissetmenin, belirsizliğin ve eve kapanmanın ruh sağlığımızı olumsuz yönde etkileyeceğini anlatan Yazıcı, bu durumun anksiyete bozukluğu, depresif belirtiler ve öfke artışına sebep olabileceğine vurgu yaparak, “Virüs salgını şu anda değiştirebileceğimiz bir durum değil, tüm bu süreci zaman içinde hep birlikte atlatacağız. Kendimize ve diğer insanlara karşı olan sorumluluğumuz gereği uymamız gereken kurallar dışında ruh sağlığımızı korumak için de dikkat etmemiz gereken şeyler var. Bir kere bu durum gerçek ve değiştirmek bireysel olarak bizim elimizde değil bunu kabul etmek ve ben ne yapabilirim diye düşünerek kurallara uymak gerekiyor. Sürekli medyada ya da sohbetlerimizde bu konudan bahsedip tüm günü bu konuyla geçirmenin kimseye faydası olmaz aksine kaygıyı arttırır. Sadece kısıtlı zamanda doğru bilgi veren kaynaklardan güncel durumu ve yapmanız gereken yeni bir önlem olup olmadığını öğrenip diğer zamanları bu konudan uzak geçirmeye çalışın.” dedi. 

“Günlük Rutinimizde Bir Düzen Olmalı”

Salgından önce günlük rutinimiz nasılsa aynı şekilde devam ettirmemiz gerektiğini söyleyen Yazıcı, şöyle devam etti: “Her sabah aynı saatte kalkıp, gece giydiğiniz kıyafetleri çıkarıp, günlük kıyafetlerinizi giyerek güne başlamak çok önemli. Yemek düzeniniz önceden nasılsa yine öyle devam etmeli hatta bu dönemde sebze ve meyveye ağırlık vermeli bağışıklık sisteminizi güçlü tutmaya çalışmalısınız. Ne kendini yemeğe vermek ne de yemeyi ihmal etmek doğru olmaz. Sürekli hareketsiz kalmamaya özen göstermelisiniz. Bunun için herkes kendine uygun bir etkinlik bulabilir.” 

“Yakınlarımızla Olan İletişimimiz Kopmamalı”

Yakınlarımızla, arkadaşlarımızla telefonla sesli ya da görüntülü iletişim içinde olmaya özen göstermemiz gerektiğine vurgu yapan Yazıcı, “Sosyal destek hem koruyucu hem de tedavi edicidir. Ama bu görüşmelerin sadece virüs salgını konusunda olmamasına da dikkat etmelisiniz. Sosyal medyada geçirdiğiniz zamanı kısıtlayarak sadece enfeksiyon ya da göğüs hastalıkları uzmanları, Türk Tabipler Birliği ve Sağlık Bakanlığı’nın açıklama ve önerilerini takip etmeye çalışın. Sürekli bu haberlere hele ki yalan yanlış haberlere maruz kalmak sıkıntınızı daha da arttırır.” diye konuştu.

“Düzenli Uyku Çok Önemli”

Evde kaldığımız zamanlarda gündüz uyumanın gece uykusunu bozabileceğini ve bizler için gece uykusunun daha değerli olduğunu belirten Yazıcı, “Evde oyalanabileceğiniz şeylerle uğraşın: kitap okumak, dizi-film izlemek, resim yapmak, puzzle yapmak, enstrüman çalmak gibi pek çok etkinlik yapılabilir. Evde yıllardır yapmak isteyip de bir türlü zaman bulamadığınız için yapmadığınız ne varsa bu dönemi onun için bir fırsat olarak düşünün. Sürekli aynı şeyi yapmak da sıkıcıdır. Kendinize uygun, bulabileceğiniz bir sürü başka etkinliği dönüşümlü olarak yapmak gününüzü daha az sıkıntılı geçirmenizi sağlayacaktır.” ifadelerinde bulundu. 

“Kendi Kendinize Psikiyatrik Tedavi Uygulamayın”

Beynimizin bir şeye odaklanınca diğer konulardan uzaklaşacağını belirten Yazıcı, şöyle konuştu: “Virüs dışında odaklanacağınız her şey sizi virüsle ilgili abartılı kaygı verici, olumsuz düşüncelerden uzaklaştırır. Kendi kendinize psikiyatrik tedavi uygulamaya kalkmayın. Mevcut kullandığınız ilaçlar var ise mutlaka düzenli kullanmaya devam edin. Unutmamalıyız! Bireysel önlemlerimizi almak, bunun dışında salgını sürekli gündemimizde tutmamak ruh sağlığımızı korumamız için çok önemli.’’